Preview

Oriental Studies

Расширенный поиск

К истории записи и публикации сказок ойратов Синьцзяна

https://doi.org/10.22162/2075-7794-2017-34-6-138-149

Аннотация

Статья представляет краткий экскурс в историю сбора и публикации образцов устного народного творчества ойратов, проживающих в Синьцзян-Уйгурском автономном районе Китая. Первопроходцами в данной области стали европейские ученые Г. Рамстедт и Х. Хаслунд, опубликовавшие ряд собранных среди ойратов Синьцзяна материалов в первой половине XX в. Далее последовали исследовательские работы калмыцких ученых Ц.-Д. Номинханова и особенно - Б. Х. Тодаевой, которая в ходе полевых лингвистических изысканий осуществила запись и последующую обработку большого пласта устного фольклора не только ойратов, но и ряда других монгольских этнических групп - дунсян, монгоров, чахаров, хорчинов и т. д. В силу объективных обстоятельств в 1960-е и 1970-е гг. соответствующая исследовательская работа не проводилась, но тем активнее развернулась деятельность в этой области в 1980-х годах, когда задачи по фиксации и публикации образцов народного творчества были официально включены на региональном уровне в план девятой пятилетки КНР. В итоге были опубликованы около 100 фольклорных сборников, что ознаменовало качественно новый этап в развитии ойратоведения, так как в ходе указанной работы был раскрыт широкий культурный пласт, обозначены новые задачи, методы и перспективы будущих гуманитарных исследований.

Об авторе

Дамринжав Бальжин
Академия общественных наук КНР (Пекин, КНР)
Россия


Список литературы

1. Алексеева П. Э. Принцесса Нирджидма и книга песен торгутов Китая. Элиста, 2009. 86 с.

2. Тодаева Б. Х. Материалы по фольклору синьцзянских монголов // Тюрко-монгольское языкознание и фольклористика. Москва, 1960. С. 228-265.

3. Ba. Damrinǰab čuglaγulun emkidkebe: Sinǰiyang-un oyirad-un aman üliger -Baγaturlig üliger.-Köke Qota: Öbür mongγul-un surγan kümüǰil-ün keblel-ün qoriy-a, 2012 on.-319q.

4. Ba. Damrinǰab, Ulaγantuyaγ-a čuqlaγulun emkidkebe: Saγali mergen bolun Saγadaq mergen - Qara-Usun-u mongγul üliger. Begeǰing: Ündüsüten-ü keblel-ün qoriy-a, 1996 on. 667q.

5. Ba. J ̌üǰei, S. Manǰi emkidkebei: J̌ing-giyin mongγol aradiyin aman yokōl-yin deeǰi. Ürümči: Šinǰiyang aradiyin keblel-yin xorō, 2006 on. 327 x.

6. Badarangγui, Гombu todu üsüg-eče baγulγan emkidkebe: Oyirad mongγul-un üliger domuq. Begeǰing: Ündüsüten-ü keblel-ün qoriy-a,1987 on. -450x.

7. Borotala xotoyin aradiyin aman zokōliyin emkidkel-igi nayiruulun kinaxu komis:Dumdadu ulusiyin aradiyin aman zokōliyin emkidkel-yin Šinǰiyang-giyin bot - Borotala xotoyin xubiiri bot(bügüde xoyor debter), Borotala xotoyin aradiyin aman zokōliyin emkidkel-igi nayiruulun kinaxu komis.1990 oni 7 sara. 828 x.

8. Či.Erencei: Mongγol yogtu üligerüüd.-Ürümči: Šinǰiyang-giyin aradiyin keblel-yin xorō, 1983 on. 401x.

9. Harry halén.1991.”Some Kalmuk Notes by G. J. Ramstedt” in studia Orientalia.Vol.67. pp. 171-189.

10. Haslund H. Mongols and Mongol Buddhas. Ulaanbaatar: Bit Press, 2010.

11. J̌.Rinčindorǰi, Ba.Damrinǰab čuqlaγulun emkidkebe: J̌irγuγadai mergen - Ili Tarbaγatai-yin mongγul üliger. Köke Qota: Öbür mongγul-un soyul-un keblel-ün qoriy-a, 1988 on. 407x.

12. Гo .J̌origtu, Na. Sayiǰiraqu nayiraγulba: Sinǰiyang-un oyirad-un aman üliger - Siditu üliger. Köke Qota: Öbür mongγul-un surγan kümüǰil-ün keblel-ün qoriy-a, 2012 on. 511 q.

13. Mayidar quriyangγuyilan emkidkebe: Arγači. Ürümči: Sinǰiyang-un arad-un keblel-ün qoriy-a,1990 on. 157q.

14. Mende,Bayankesig nayiraγulba: Arγ-a-tai tayiǰi-yin Altan Tebeg. Köke Qota: Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a, 2009 on. 375q.

15. Na. Buuw-a, P. Neyikei emkidken nayiraγulba: Qobuqsayiri-yin aman üliger-ün songγumal. D.Taya, O.Tayibung baγulγaǰu tayilburilaba.Köke Qota: Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a, 2013 on. 365 q.

16. No. Batubayar nayiruulbai: Betege caγān bogširγo.-Ürümči:Šinǰiyang-giyin arad-yin keblel-yin xorō,1981 on. 100 x.

17. No. Batubayar nayiruulbai :Küüked-yin keleni biliq.-Ürümči: Šinǰiyang-giyin arad-yin keblel-yin xorō,1981 on. 483 x.

18. No. Batubayar nayiruulbai: Xaan bere xayiqsan ni.-Ürümči:Šinǰiyang-giyin arad-yin keblel-yin xorō,1981 on. 117 x.

19. Nü. Zoriqtai emkidken nayiruulbai: Xobugsayiri mongγol aradiyin aman zokōliyin deeǰi. Ürümči: Šinǰiyang aradiyin keblel-yin xorō, 2004 on. 384 x.

20. Nima, Mende čuqlaγulǰu emkidkebe: Ardaq küreng mori-tai Altai taiǰi.-Köke Qota: Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a, 1985 on. 386 q.

21. Nirǰidma čuglagulun tayilburilba: Mongγul-un arban nayiman daguu silüg. M. Büǰigma orčiγulba, D.Taya baγulγaǰ diglebe. Köke Qota: Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a, 2013. 181 x.

22. [France] Nirǰidma čuglagulun tayilburilba. M.Büǰigma orčigulba, D. Taya diglebe. Ulaanbaatar, 2014.

23. Nirgidma: Dix-huit chants et poémes mongols,rec.par la princesse Nirgidma de Torhout. Bibl. musicale du Musée Guimet,1 série,tome 4. Paris, 1937.

24. Nominxanob C. D. zokōǰi bičibe: Mongγol keleni üzügüüd surxu bolon ungšixu debter. Taškānta: Dumda Azayin ulusiyin dēdü surγuuli, 1935 daqči ǰiliyin 12 sarayin 17 ödör. 121 x.

25. Qoosmengge emkidhen nayiraγulba: Oyirad mongγul-un arad-un aman üliger-ud. Köke Qota: Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a, 1986 on. 574 q.

26. Ramstedt G. J. Kalmückische Sprachproben. I. KaLmückische Märchen. Ges. u. hrsg. von G. J. Ramstedt. Suomalais-Ugrilaisen Seuran Toimituksia Mémoires de la Société Finno- Ougrienne. Helsigfors, 1909.

27. Ramstedt G. J. Kalmückische Sprachproben. II. KaLmückische Märchen. Ges. u. hrsg. von G. J. Ramstedt. Suomalais-Ugrilaisen Seuran Toimituksia Mémoires de la Société Finno- Ougrienne. Helsigfors, 1919.

28. Ramstedt G. J. Nordmongolische Volksdichtung. - Helsinki: Suomalais-Ugrilainen Seura, 1973.

29. Ramstedt G. J. Nordmongolische Volksdichtung. Helsinki: Suomalais-Ugrilainen Seura, 1974.

30. Ramstedt G. J. Trans. by Krueger, John Richard. Seven Journeys Eastward. Huhhot: Inner Mongolia People’s Press, 2014.

31. Sarantuyaγ-a nayiraγulba: Sinǰiyang-un oyirad-un aman üliger - Sečen mergen kümün-ü üliger.-Köke Qota: Öbür mongγul-un surγan kümüǰil-ün keblel-ün qoriy-a, 2012 on. 352q.

32. Sečenmöngke emkidken nayiraγulba:Bayan Ulaγan qan. Köke Qota:Öbür mongγul-un surγan kümüǰil-ün keblel-ün qoriy-a,1987 on. 400q.

33. Sinǰiyang-un arad-un urliqčid-un neyigemlig nayiraγulba: Dumdadu ulus-un Sinǰiyang-un mongγul arad-un aman üliger-ün emkidkel. Ürümči: Sinǰiyang-un arad-un keblel-ün qoriy-a, 2011 on. 923q.

34. Šinǰiyang giyin aradiyin urliqčidiyin neyigemlig nayiruulbai: Šinǰiyang giyin oyirad mongγol-yin bāturlig tuuli ba üliger.-Ürümči: Šinǰiyang aradiyin keblel-yin xorō, 2009 on. 413x.

35. Sin J̌iyang-un mongγul arad-un daγuu silüg.Öbür mongγul-un yeke surγaγuli-yin mongγul kele udq-a ǰokiyal-un salburi. Köke Qota:Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a,1959 on.

36. T.Namǰil nayiragulba: Sinǰiyang-un oyirad-un aman üliger - Domuq üliger. Köke Qota: Öbür mongγul-un surγan kümüǰil-ün keblel-ün qoriy-a, 2012 on. 342q.

37. Tayibung O. orčiγulun tayilburilaba. Qoriduγar ǰaγun-u qalimaq-un erdemten bolun ǰiγulčilagčid-un Sinǰiyang-un oyirad-un tuqai temdeglel. - Beegeǰing: Ündüsüten-ü keblel-ün qoriy-a, 2015. 39-137 duγar tala-du.

38. Urun zokāl (nigedüger,xoyorduγār,γurbaduγār xuraamǰi),Šin J̌iyang arad-yin kebleliyin xoroi, 1953, 1954 on.

39. Xeǰin šiyani aradiyin aman zokōl-yin γurban emkidkel-igi nayiruulun kinaxu komis-ēce nayiruulba: Dumdadu ulusiyin aradiyin aman üliger-yin Šinǰiyang-giyin emkidkel-yin Xeǰin šiyani--Aradiyin aman üliger-yin xubiiri emkidkel.Xeǰin šiyani aradiyin aman zokōl-yin γurban emkidkel-yin uduridxu duγuyilang-ēce keblüülbei. -Korol: Bayanγol ǰuugiyin sonini xorōn keblel-yin üyiledbüri keblebei,1992 on. 385 x.

40. 边垣编写,《洪古尔》,上海:上海商务出版社, 1950年。

41. 边垣编写:《洪古尔》,北京:中国民间文艺研究会主编,作家出版社,1958年。共77页。


Рецензия

Для цитирования:


Бальжин Д. К истории записи и публикации сказок ойратов Синьцзяна. Oriental Studies. 2017;10(6):138-149. https://doi.org/10.22162/2075-7794-2017-34-6-138-149

For citation:


Baljin D. Collection and Publication of Oirat Folk Tales of Xinjiang: a Brief Historical Review. Oriental Studies. 2017;10(6):138-149. (In Russ.) https://doi.org/10.22162/2075-7794-2017-34-6-138-149

Просмотров: 340


Creative Commons License
Контент доступен под лицензией Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 License.


ISSN 2619-0990 (Print)
ISSN 2619-1008 (Online)